مقاومت

مقاومت یکی از اجزاء لوازم الکتریکی است. نقش آن پایین آوردن جریان یا پایین آوردن ولتاژ به یک میزان معین است. این قطعه الکترونیکی مقاومت اقسام متعددی دارد که نوع و همچنین نقش هر کدام متمایز است. امکان دارد  قطعات از یک جنس هم از لحاظ سایز و مقدار نیرو از لحاظ عددی با هم متمایز باشند. به عنوان مثال قطعات ساده کربنی از لحاظ مقدار مقاومت با هم متمایز باشند.

 

این قطعه ها حاوی یک سنجش عددی به نام اهم است. اهم کمیت عددی مقاومت است که مرتبط با ولتاژ و جریان است. و ضمن یک پروسه رقم های مرتبط مشخص می شوند. هر چه میزان اهم زیاد باشد مقاومت عددی این ابزار نیز زیادتر است. در این صورت اکثرا ولتاژ یا جریان تحت الشعاع قرار می گیرند.

 

مقاومت چیست؟

مقاومت یک قطعه الکترونیکی  است. مقاومت معمولا قطعه ای است که از خصوصیات عمده آن می توان به  دارا بودن مقاومت الکتریکی اشاره کرد که این ویژگی سبب کم شدن جریان الکتریسته در مدارها می شود. این قطعات همواره Passive هستند بدین مفهوم که آنها تنها می توانند توان الکتریکی را به کار ببرند و نمی توانند نیرویی را ایجاد کنند. همواره این قطعات در قسمت هایی از مدار به کار برده می شوند که در این قسمت ها قطعات active نظیر میکروکنترلرها، آپ آمپ ها و آی سی ها موجود هستند و اکثر کارایی آن در کاهش جریان، تسهیم ولتاژ  و Pll-up کردن خط های ورودی و خروجی است.

 

معرفی انواع مقاومت ها

مقاومت ها را می توان مطابق کارایی و نوع ماده پدید آورنده دسته بندی کرد. این قطعه را می توان به دو گروه کلی ثابت و متغیر طبقه بندی کرد.

 

مقاومت های ثابت

این نوع نیز خود اقسام مختلفی دارد که در زیر به شرح آنها خواهیم پرداخت.

 

• فیلم کربنی

این نوع در واقع پرکاربردترین و مقرون به صرفه ترین گونه مقاومت است و به ندرت پیش آمده که کسی این محصول را ندیده باشد. این قطعات اکثرا حاوی تلرانس 0/05 هستند و همواره در توان های 1/4 , 1/8, 1/2 وات در بازار پیدا می شوند.

 

 

مقاومت های فیلم کربن همواره با پیچیده شدن یک رویه باریک کربنی حاوی ناخالصی به پیرامون یک هسته از جنس سرامیک تولید می شوند و دو طرف این قطعه با ۲ قطعه غیر عایق که به شکل کلاه می باشند و دارای پایه هستند وصل می گردد که پایه های این فراورده را ایجاد می کند تا بدین صورت بتوان قطعه را بر روی برد لحیم کرد. در نتیجه حفاظی عایق روی این قطعه را پوشش می دهد و پس از آن کد های رنگی را بر روی آن ثبت می کند.

 

• فیلم فلزی

این نوع قطعه الکترونیکی مقاومت از لحاظ فرم ساختاری همانند قطعه قبلی است با این اختلاف که به جای فیلم کربن، فیلم فلزی را به کار می برند. این مدل زمانی به کار برده می شوند که به توجه زیادی احتیاج باشد.

 

 

نیکل کروم همواره همانند یک ماده اساسی در تولید فیلم فلز به کاربرده می شود. این نوع را می توان با دقت های 2%, 1%,  0/5 % در بازار تهیه کرد. نوع فیلم فلز حاوی نویز محدودی است و اثربخشی دما بر روی آنها تقریبا کم است و در دراز مدت با دقت و توجه بسیار به کار برده می شوند.

 

• سیمی

یکی از انواع مقاومت ها مقاومت سیمی است که به وسیله کابل های فلزی حاوی استقامت تولید می شوند. به دلیل اینکه میزان استقامت این قطعات به میزان سیم تابیده شده وابسته است با این شیوه می توان قطعاتی با مقادیری صحیح تولید کرد.

 

 

قطعات حاوی وات بالا را می توان با در هم تنیدن کابل های ضخیم تولید کرد. این مدل از قطعات را نمی توان در محور فرکانس بسیار بکار برد چرا که در صورت بکارگیری در فرکانس های زیاد کابل در هم تنیده شده خواص سلفی پیدا می کند و سبب اعمال بی نظمی در کارکرد مدار می شود.

 

 

• سرامیکی

این مدل هم یکی از اقسام متنوع استقامت سیمی است که استقامت سیمی در درون یک روکش سرامیکی واقع شده و زیر این پوشش ها با گونه ویژه ای از سیمان پر می شود.

 

 

این قطعات از 1 الی 10 وات و حتی بیشتر از آن هم در بازار موجود می باشد. مسئله مهم در خصوص این نوع این است که در زمان کار می تواند به میزان قابل توجهی گرم و یا داغ شود و در زمان پی ریزی مداد بایستی مکان مطلوبی برای نصب و راه اندازی این محصول مدنظر قرار داد.

مقاومت متغیر

این نوع خود چند زیر مجموعه دارد که عبارتند از:

 

• پتانسیومتر

این نوع برعکس دیگر مدل ها حاوی ۳ پایه است. ساختار یک پتانسیومتر به این شکل است که ۲ پایانه در دو سو موجود است میان این دو پایانه یک عنصر دربردارنده مقاومت معین ، وجود دارد که استقامت آن معادل میزان ثبت شده در این مدل است. تا زمانی که پتانسیومتر صحیح و سالم باشد این میزان پایدار خووهد ماند. پایه سوم که میان ۲ پایه دیگر واقع است دربردارنده یک اتصال لغزنده است.

 

 

این نوع از لحاظ کارائی حاوی اقسام متنوعی است، گونه ای از این پتانسیومتر ها برای به کارگیری استفاده کننده در مدار واقع شده اند نظیر پتانسیومتر صدای( ولوم)  رادیو و بعضی برای بکارگیری تولید کنندگان و تعمیرکاران است همانند بعضی پتانسیومتر هایی که روی برد محور چاپی و در درون باکس واقع شده است و تنها به وسیله تولید کننده یکبار ساماندهی می شود و بعد از آن نبایستی این میزان را تغییر داد.

 

 

اکثر این مدل ها حاوی زاویه چرخشی نزدیک به  ۳۰۰ درجه هستند ولی  نوعی دیگر از آنها که جهت دقت بالا استفاده می شوند را مولتی ترن می گویند.

 

 

مولتی ترن ها حاوی زاویه چرخشی حداکثر یک دور می باشند که با ملاحظه به نوع مولتی ترن میان ۲ دور تا دهها دور قابل تغییر است.

 

 

پتانسیومتر از لحاظ فرم هم اقسام متنوعی نظیر ایستاده، خوابیده، تریمر دارند.

 

 

• مقاومت های وابسته

از دیگ  انواع مقاومت های متغیر می توان به مقاومت وابسته اشاره کرد که مانند دیگر انواع معمولی حاوی ۲ پایه هستند ولی استقامت آنها همواره با ملاحظه به یکی از عوامل محیطی نظیر دما، نور، رطوبت، ولتاژ، مغناطیس و… عوض می شود.