ترانزیستور

ترانزیستور ها متشکل از مواد نیمه رسانا سیلیسیم یا ژرمانیوم می باشند. مقصود از نیمه رسانا این است که در بعضی اوضاع رسانای جریان برق هستند و در بعضی اوضاع به شکل عایق کار می کنند.

در حقیقت قطعه الکترونیکی ترانزیستور یک بخش ۳ پایه نیمه رسانا است که می تواند بر  فشار الکتریکی یا نیروی محرک الکتریکی برق نظارت کرده و آن را تنظیم کند. به بیانی دیگر این وسیله در برابر سیگنال همانند یک سوئیچ یا دروازه کار می کند.

 انواع ترانزیستور

ترانزیستور ها انواع متنوعی دارند که عبارتند از:

• دو قطبی پیوندی(BJT)

در این نوع از قطعه الکترونیکی ترانزیستور با به کار گرفتن یک جریان به پایه B جریان موقتی از پایه های E, C مهار می شود.  این نوع از محصول از  دو نوع npn, pnp تولید می شوند. با توجه به وضعیت بایاس در این وسیله ها امکان دارد در بخش قطع ،پویا و یا اشباع عمل کنند. شتاب زیاد این وسیله و برخی توانایی های دیگر آن سبب  شده که همچنان از آنها در برخی مدار های ویژه  استفاده کنند. در حال حاضر بجای بکارگیری از مقاومت، خازن و…. در  مدار های انجمن همگی از این وسیله استفاده می کنند.

PNP

حاوی ۳ پوسته نیم رسانا که دو پوسته در حاشیه هم از گونه p  و پوسته میانی از گونه n است و امتیاز عمده آن در تفسیر کارکرد این وسیله این است که جاری شدن شیاف ها با مسیر جریان هماهنگ است.

NPN

حاوی ۳ بخش نیمه رسانا که دو پوسته در حاشیه هم n و بخش میانی p  است. بعد ار استنباط طرح های اصولی برای بخش pnp می توان به راحتی آنها را به ترانزیستور پر استفاده تر npn مرتبط ساخت.

• پیوند اثر میدانی(JFET)

یکی از انواع ترانزیستورها پیوند اثر میدانی است. این نوع در اثر میدان، با اجرای یک فشار الکتریکی به مبنای دهانه مقدار جریان موقت از ۲ مبنای سورس و درین مهار می شود.

این مورد بر دو بخش است: گونه n یا N- Type و گونه P- Type ، از چشم اندازی دیگر این ترانزیستور ها از دو قسم افزایشی و تخلیه ای تولید می شوند.

حدود عمل این محصول حاوی پویا ، اشباع و تریود است. این وسیله معمولا هیچ نوع استفاده ای ندارد چرا که سیر دهی آنها محصور است و خیلی سخت مجمع می شوند.

• اثر میدانی(MOSFET)

این نوع هم همانند JEFT کار می کنند با این اختلاف که جریان ورودی دهانه آنها معادل صفر است همچنین پیوستگی جریان با فشار الکتریکی  متمایز است. این نوع محصول شامل دو گونه PMOS, NMOS  می باشند که فن آوری به کارگیری از دو گونه آن در یک مسیر فناوری CMOS نام دارد‌. این وسیله در حال حاضر خیلی پر استفاده می باشد چرا که به آسانی مجمع می شوند و محوطه محدودی را در بر می گیرند همچنین اتلاف توان خیلی کمی دارند.

به فناوری هایی که از دو گونه ترانزیستور های دو قطبی و Mosfet  در آن بخش بکار برده می شوند Bicmos گفته می شود. اگر چه ناحیه عمل این وسیله ها در قیاس با دما حساس است و تغییر می کند ، در این صورت اکثرا در کلیدزنی  مورد استفاده قرار می گیرند.

• اثر میدان( FET)

یکی دیگر از انواع قطعه الکترونیکی ترانزیستورها اثر میدان می باشد. همانطور که از اسم این مولفه پیدا است اساس کنترلی آن جریانی هدر نمی دهد و فقط با اجرای فشار الکتریکی و اعمال محور درون نیمه رسانا ، جریان موقت از FET تنظیم می شود. بدین جهت مدخل این مدار به هیچ وجه نشان بارگیری بر روی درجات تقویت پیشین نمی گذارد و مقاومت الکتریکی خیلی بالایی دارد‌.

فت شامل ۳ پایه به اسم های درین، سورس و گیت است. FET در تولید فرستنده طول موج FM رادیو استفاده بسیاری دارند. همواره استقامت میان پایه درین و گیت از استقاما پایه درین و سورس زیاد تر است که بدین وسیله می توان پایه درین از سورس را بازشناسی کرد.

ویژگی های ترانزیستور

ویژگی های ترانزیستور به شرح زیر می باشند:

• این محصول از مولفه ای به اسم نیمه رسانا نظیر ژرمانیوم و سیلیکون تولید می شود نیمه رسانا ها جریان برق را به صورت تقریبا مطلوبی( ولی نه به حدی مطلوب که غیر عایق نامگذاری شوند نظیر مس ، آلومینیوم و حدودا بد ولی نه به میزانی که عایق اسم گذاری شوند نظیر شیشه) هدایت می کنند بدین جهت آنها را نیمه هادی می نامند.
• از دیگر ویژگی های ترانزیستور ها این است که کار سحر آمیزی که این وسیله می تواند اجرا کند این است که می تواند میزان رسانا بودن خود متحول سازد. زمانی که نیاز است یک رسانا باشد می تواند راهبرد مطلوبی داشته باشد و زمانی که نیاز است تا همانند غیر رسانا عمل کند جریان محدودی را از خود رد می کند که می توان آن را خیلی کم به حساب آورد.

کاربرد ترانزیستور

ترانزیستور هم در مدار های برقی دیجیتال و هم در مدارهای برق آنالوگ استفاده های خیلی گسترده ای دارد. در مدار های آنالوگ این وسیله به صورت کارآ عمل می کند و می توان  آن را به سان کنترل کننده و تقویت کننده ولتاژ و…  بکار برد.

در مدار های دیجیتال این وسیله در دو قسمت قطع و اشباع کار می کند که می توان از این وضعیت این وسیله در محقق سازی مدار منطقی، کلید کردن، حافظه و … استفاده کرد.

• از کاربرد های ترانزیستور می توان به تقویت جریان اشاره کرد.
• در تثبیت کننده ها
• به سان کلید به کار برده می شود.
• در بالا و پایین رفتن ساز ها
• در مدار های مشهود ساز
• از دیگر کاربردهای ترانزیستور در مخلوط کننده ها (مدار های میکسر) را می توان نام برد.
• در مدار های مدولاتور

عملکرد ترانزیستور

ترانزیستور از چشم انداز مداری یک المان ۳ پایه ای است که با به کار بردن یک سیگنال بر روی یکی از پایه های آن  می تواند مقدار جریان عبور کننده از پایه های دیگر را کنترل و تنظیم کند. برای کارکرد مطلوب این وسیله در مدار بایستی به وسیله عناصر دیگر نظیر مقاومت ها و.. جریان ها و ولتاژ های ضروری و کافی را برای آن مهیا سازد و یا به عبارتی آن را بایاس کرد.